Derisa muslimanët përbëjnë një pjesë të vogël të popullsisë në vend, Islami në Ukrainë ka një histori që daton të paktën deri në shekullin e 14-të.
Mund të mos jetë e njohur në historinë e pasur të Ukrainës, por në një kohë ekzistonin afro 1500 xhami në ish-vendin sovjetik.
Ky numër ka rënë, por ka ende disa xhami të jashtëzakonshme, të vjetra dhe të reja, që i kanë rezistuar një shekulli lufte, trazirash dhe persekutimi fetar.
Islami në Ukrainë u prezantua zyrtarisht kur sundimtarët e saj mongolë, të njohur si Hordhia e Artë, u konvertuan në Islam në fillim të shekullit 14-të.
Përçarja e Hordhisë në fund të shekullit të 15-të shkaktoi krijimin e Khanatit të Krimesë, shtet i sunduar nga pasardhësit tatarë të Mongolëve.
Në fillim Khanati i pavarur, fillimisht ra nën ndikimin e Perandorisë Osmane përpara se të aneksohej nga Perandoria Ruse.
Pas përfshirjes së tyre në përbërjen e Perandorisë Ruse, komunitetet myslimane në Krime filluan të shpërngulen në pjesë të tjera të Ukrainës, kryesisht në qytetet jugore dhe lindore, si Donetsk dhe Luhansk, por edhe në Kharkiv – sot në qendër të luftës së nisur nga Rusia – ku Tatarët u vendosën që në vitet 1840.
Odessa gjithashtu kishte një rëndësi të veçantë, për shkak të rolit të saj si një pikënisje për pelegrinazhin e Haxhit në Arabia Saudite.
Megjithatë, pas aneksimit nga Perandoria Ruse në vitin 1783, një politikë rusifikimi çoi në një fushatë të gjerë për të zvogëluar ndikimin e Islamit në rajon.
Disa xhami u shndërruan në kisha, si Xhamia e Myftiut Jami të shekullit të 17-të në qytetin e Detit të Zi, Theodosia. Nën sundimin rus, ajo funksionoi si një kishë katolike armene për një kohë, por në vitin 1998 u kthye në qëllimin e saj fillestar.
Historiania e artit Nicole Nur Kanchal thotë se dikur kishte 1,474 xhami në rajon , krahasuar me vetëm 160 sot.
Myslimanët, së bashku me grupet tjera fetare, duke përfshirë të krishterët, u përballën me persekutim të mëtejshëm nga bolshevikët pas Revolucionit të Tetorit në 1917.
Gjatë sundimit të liderit sovjetik Joseph Stalin, xhamitë u mbyllën dhe tatarët e Krimesë të Ukrainës u dëbuan në Azinë Qendrore.
Pas rënies së Bashkimit Sovjetik dhe krijimit të një Ukraine të pavarur, myslimanët e vendit filluan të shijojnë një ringjallje me rihapjen e xhamive dhe ata që ishin internuar u lejuan të ktheheshin në shtëpi.
Edhe pse numri i myslimanëve në vend mbetet i vogël, deri në një përqind të popullsisë sipas llogarive zyrtare, feja ka ende një prani të dukshme me xhami të përhapura në Ukrainë.
Disa nga xhamitë më të rëndësishme në vend:
